Originale Greco
Η δε κωμωδια εστιν, ωσπερ ειπομεν, μιμησις φαυλοτερων μεν, ου μεντοι κατα πασαν κακιαν, αλλ' α του αισχρου εστι το γελοιον μοριον. Το γαρ γελοιον εστιν αμαρτημα τι και αισχος ανωδυνον και ου φθαρτικον, οιον ευθυς το γελοιον προσωπον αισχρον τι και διεστραμμενον ανευ οδυνης. Αι μεν ουν της τραγωδιας μεταβασεις και δι ' ων εγενοντο ου λεληθασιν, η δε κωμωδια, δια το μη σπουδαζεσθαι εξ αρχης, ελαθεν: και γαρ χορον κωμωδων οψε ποτε ο αρχων εδωκεν, αλλ' εθελονται ησαν. Ηδη δε σχηματα τινα αυτης εχουσης οι λεγομενοι αυτης ποιηται μνημονευονται. Τις δε προσωπα απεδωκεν η προλογους η πληθη υποκριτων και οσα τοιαυτα, ηγνοηται: το δε μυθους ποιειν Επιχαρμος και Φορμις. Το μεν ουν εξ αρχης εκ Σικελιας ηλθε, των δε Αθηνησιν Κρατης πρωτος ηρξεν, αφεμενος της ιαμβικης ιδεας, καθολου ποιειν λογους και μυθους. Η μεν ουν εποποιια τη τραγωδια μεχρι μονου μεν του μετα λογου μιμησις ειναι σπουδαιων ηκολουθησεν. Τω δε το μετρον απλουν εχειν και απαγγελιαν ειναι, ταυτη διαφερουσιν. Ετι δε τω μηκει - η μεν οτι μαλιστα πειραται υπο μιαν περιοδον ηλιω ειναι η μικρον εξαλλαττειν, η δε εποποιια αοριστος τω χρονω - και τουτω διαφερει: καιτοι το πρωτον ομοιως εν ταις τραγωδιαις τουτο εποιουν και εν τοις επεσιν. Μερη δ' εστι τα μεν ταυτα, τα δε ιδια της τραγωδιας. Διοπερ οστις περι τραγωδιας οιδε σπουδιαιας και φαυλης, οιδε και περι επων: α μεν γαρ εποποιια εχει, υπαρχει τη τραγωδια, α δε αυτη, ου παντα εν τη εποποιια.
Traduzione Italiano
La commedia è, come dissi, imitazione di persone che valgono meno non però per un vizio qualsiasi, ma del brutto è parte del ridicolo. Il ridicolo è è un errore e una bruttezza, senza essere però causa di dolore e di danno, così come la maschera comica la quale è qualche cosa di brutto e di stravolto, ma senza sofferenza. Ora, i successivi mutamenti della tragedia e coloro che li produssero non ci sono ignoti, ma della commedia, poiché da principio non fu tenuta in gran conto, non possiamo dire altrettanto. Di fatti una compagnia di attori e coreuti comici solamente tardi fu dall’arconte concessa ai poeti; e i commedianti fin allora avevano dovuto provvedere a ogni cosa da sé. Di poeti comici propriamente detti si ha notizia quando già la commedia si era in qualche modo costituita entro sue forme determinate; ma chi introdusse le maschere comiche, e chi i prologhi, e chi aumentò il numero degli attori, di tutto questo e di altre cose siffatte non sappiamo niente. A comporre racconti sappiamo che cominciarono Epicarmo e Fòrmide; cosicché anche per questo motivo la commedia ci venne originariamente dalla Sicilia. Degli scrittori ateniesi il primo che abbandonò la commedia giambica o di invettiva personale e si dette a scrivere composizioni di carattere generico fu Cratète.